Trees: Our leafy friends!

Το έργο"Trees: Our leafy friends" υλοποιήθηκε κατά το σχολικό έτος 2023-2024 ανάμεσα στα δύο ολοήμερα τμήματα του 2ου Νηπιαγωγείου Περάματος. Βασίστηκε στο πλαίσιο των 17 στόχων για τη βιώσιμη ανάπτυξη και πιο συγκεκριμένα στο στόχο 13 που αφορά στη "Δράση για το κλίμα".

Στόχοι της δράσης:

1. Ευαισθητοποίηση των παιδιών σχετικά με τη σημασία των δέντρων και της φύσης γενικότερα για το περιβάλλον. 2. Ανάπτυξη της εκτίμησης και του σεβασμού για τη φύση και τα οικοσυστήματα. 3.Κατανόηση του ρόλου των δέντρων στην παροχή οξυγόνου, καθώς και στη ρύθμιση του κλίματος. 4. Ανάπτυξη ενσυναίσθησης και συνείδησης για τις ανάγκες των ζώων και των πλασμάτων που ζουν στο φυσικό περιβάλλον. 5. Ενθάρρυνση της δημιουργικότητας και της φαντασίας των παιδιών καθώς εξερευνούν και δημιουργούν με διάφορα υλικά. 6. Ανάπτυξη δεξιοτήτων επίλυσης προβλήματος και κριτικής σκέψης 7.Εξοικείωση των παιδιών με την τεχνολογία μέσω διασκεδαστικών και δημιουργικών δραστηριοτήτων. 8. Προώθηση της αειφορίας και της συνείδησης της περιβαλλοντικής προστασίας από μικρή ηλικία.

Από μικρή ηλικία, τα παιδιά μπορούν να μάθουν για τη σημασία των δέντρων για το περιβάλλον. Μπορούν να κατανοήσουν πώς τα δέντρα παρέχουν οξυγόνο, καθαρίζουν τον αέρα και το νερό, προσφέρουν τροφή και καταφύγιο σε ζώα, και βοηθούν στη ρύθμιση του κλίματος. Μέσω του έργου μας, τα παιδιά είχαν την ευκαιρία να εκτιμήσουν τη φύση, να μοιραστούν τις ιδέες και τις σκέψεις τους που σχετίζονται με το θέμα. Κατάφεραν να μάθουν να σέβονται τα δέντρα, τα φυτά και τα λουλούδια και να κατανοήσουν τη σημασία της προστασίας τους.

Όλα ξεκίνησαν από ένα κομμάτι χαρτί. Τέθηκε το ερώτημα "από που προέρχεται το χαρτί", τα παιδιά έδωσαν τις απαντήσεις τους οι οποίες καταγράφηκαν με τη βοήθεια του ψηφιακού εργαλείου jamboard. Μετά τις υποθέσεις τους παρακολούθησαν ένα σχετικό βίντεο που αφορούσε την κατασκευή του χαρτιού. Δίνοντας έμφαση στη θεματική που αφορά τα δέντρα αξιοποιήθηκε το σχετικό υλικό του Terra Mission Educational Pack (theme 8). Το υλικό τροποποιήθηκε για την ηλικία των παιδιών του Νηπιαγωγείου. Τα παιδιά άντλησαν πληροφορίες, ενώ είχαν τη δυνατότητα να συζητήσουν με τις εκπαιδευτικούς και τα άλλα παιδιά, να εκφράσουν τις σκέψεις τους, να κάνουν ερωτήσεις, να διατυπώσουν απορίες. Tέθηκαν σχετικές ερωτήσεις από τις εκπαιδευτικούς προκειμένου να βοηθήσουν τα παιδιά να κατανοήσουν καλύτερα τις νέες πληροφορίες.

Ένα δεύτερο ερώτημα που τέθηκε ήταν “Γιατί τα δέντρα είναι σημαντικά”...Τα παιδιά συμμετείχαν σε μια συζήτηση σχετικά με τους διάφορους τρόπους με τους οποίους τα δέντρα συνεισφέρουν στο περιβάλλον, όπως παρέχοντας οξυγόνο, καταφύγιο για τα ζώα και συμβάλλοντας στη ρύθμιση του κλίματος, ενώ ενθαρρύνθηκαν να μοιραστούν τις σκέψεις και τις ιδέες τους γιατί τα δέντρα είναι απαραίτητα. Καταγράφηκαν οι απαντήσεις των παιδιών αξιοποιώντας το ψηφιακό εργαλείο wordart και δημιουργώντας ένα συννεφόλεξο.

Παράλληλα, μπόρεσαν να αναπτύξουν ενσυναίσθηση μαθαίνοντας για τη σημασία των δέντρων για τα ζώα και πώς οι ανθρώπινες δραστηριότητες μπορούν να τα επηρεάσουν. Δίνοντας μια τοπική διάσταση στο θέμα, τα παιδιά χαρτογράφησαν την αυλή τους χρησιμοποιώντας τεχνολογία, εντόπισαν τα υπάρχοντα δέντρα και συνειδητοποίησαν πόσο σημαντική είναι η παρουσία τους σε τοπικό επίπεδο. 

Το μάθημα μεταφέρεται στην αυλή. Τα παιδιά αναρωτήθηκαν τι συμβαίνει στην αυλή, τι μπορούμε να ανακαλύψουμε. Παρατήρησαν γύρω τους, στάθηκαν για λίγο, κοίταξαν προσεκτικά, εστιάσαν σε λεπτομέρειες. Έμαθαν τρόπους με τους οποίους θα μπορούσαν να προσδιορίσουν την ηλικία και το ύψος ενός δέντρου, πειραματίστηκαν, γνώρισαν τα μέρη ενός δέντρου, παρατήρησαν τα διαφορετικά μεγέθη των κορμών, τη διαφορά στο ύψος των δέντρων, εντόπισαν το φλοιό τους, τα φύλλα τους, τις ρίζες τους ενώ κατέγραψαν με το δικό τους τρόπο τις παρατηρήσεις τους. Παράλληλα ανακάλυψαν πως στην αυλή δεν υπάρχουν μόνο δέντρα. Χρησιμοποίησαν όλες τους τις αισθήσεις προκειμένου να εντοπίσουν όσα περισσότερα στοιχεία μπορούσαν, ανακαλύπτοντας θάμνους, φυτά, άγρια λουλούδια, έντομα, πουλιά. Γρήγορα Συνειδητοποίησαν πως τα λουλούδια και τα δέντρα αποτελούν το σπίτι για πολλά πουλιά και έντομα. Αξιοποιώντας την εφαρμογή Pl@ntNet και με τη βοήθεια μίας φορητής συσκευής, αναγνώρισαν όσα δέντρα και λουλούδια δεν γνωρίζαν. 

Διάβασαν σχετικά βιβλία, παρακολουθησαν βίντεο για τον τρόπο που μεγαλώνουν δέντρα και φυτά ενώ δραματοποίησαν τον κύκλο ζωής ενός φυτού και ενός δέντρου. Καλλιέργησαν τη δημιουργική τους σκέψη, εμπνεύστηκαν από φυσικά υλικά και συνεργάστηκαν σε μικρές ομάδες όπου δημιούργησαν μοναδικά έργα τέχνης.

Σταδιακά συνειδητοποίησαν πως η διατήρηση και η φροντίδα των φυτών και των δέντρων είναι ζωτικής σημασίας για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και τη διατήρηση του περιβάλλοντος μας. Αποφάσισαν να φυτέψουν σποράκια προκειμένου να συμβάλλουν προς αυτή την κατεύθυνση, ενώ σε κάθε ευκαιρία αναζητούσαν σχετικές πληροφορίες. Ενθαρρύνθηκαν να μοιραστούν το τι έχουν μάθει, τις προκλήσεις που αντιμετώπισαν και ιδέες για μελλοντικές δράσεις για την προστασία των δέντρων και του περιβάλλοντος. 

Θέλοντας να αναδείξουν το πόσο σημαντικό είναι να προστατεύουν οι άνθρωποι τα δέντρα και τα φυτά δημιούργησαν ένα επιτραπέζιο παιχνίδι αξιοποιώντας και το επιδαπέδιο προγραμματιζόμενο ρομπότ bluebot. Συναποφάσισαν για τους μηχανισμούς του επιτραπέζιου και τα δομικά στοιχεία του επιτραπέζιου παιχνιδιού (ταμπλό, πιόνια, ζάρια) και σχεδίασαν το ταμπλό του παιχνιδιού. Δεν παρέλειψαν να κάνουν τις σχετικές δοκιμές και ελέγχους ενώ κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού χωρίστηκαν σε δύο ομάδες. Κάθε μέλος της ομάδας έριχνε το ζάρι και προγραμμάτιζει το επιδαπέδιο ρομπότ bluebot (πιόνι) για να πάει στο σωστό τετράγωνο. Οι παίκτες/τριες έπρεπε να είναι προσεκτικοί/ες καθώς υπάρχουν και τετράγωνα που κρύβουν βοήθειες και παγίδες. 

Κλείνοντας τη δράση μας γιορτάσαμε την Παγκόσμια ημέρα της γης (22 Απριλίου). Τα παιδιά εξέφρασαν τις σκέψεις τους διατυπώνοντας μηνύματα προς τους ανθρώπους που θα μπορούσαν να βοηθήσουν τη Γη να γίνει ένα καλύτερο μέρος για να ζούμε! Συναποφάσισαν τη δημιουργία μίας διαδραστικής αφίσαν αξιοποιώντας το κιτ εφευρέσεων Makey Makey.

Το κιτ εφευρέσεων Makey Makey παρέχει μια εμπειρία βιωματικής μάθησης μέσα από την οποία τα παιδιά μπορούν να μάθουν πώς να δημιουργούν απτές διεπαφές. Επιπλέον, ενθαρρύνει τη δημιουργικότητα και τη φαντασία καθώς πειραματίζονται και δημιουργούν με διάφορα υλικά. Προάγει την ανάπτυξη δεξιοτήτων επίλυσης προβλημάτων και κριτικής σκέψης καθώς τα παιδιά πειραματίζονται με διαφορετικούς τρόπους προκειμένου να δημιουργήσουν τις διαδραστικές τους αφίσες. Η εισαγωγή του κιτ Makey Makey σε μικρή ηλικία εξοικειώνει τα παιδιά με την τεχνολογία με έναν διασκεδαστικό και ελκυστικό και συμπεριληπτικό τρόπο, θέτοντας με αυτόν τον τρόπο τις βάσεις για μελλοντική μάθηση στο πλαίσιο της εκπαίδευσης STE(A)M. Τα παιδιά σχεδίασαν την αφίσα, έκαναν τις απαραίτητες συνδέσεις, ηχογράφησαν τη φωνή τους, έκαναν τους απαραίτητους ελέγχους, ενώ δοκίμασαν τη Διαδραστική αφίσα αγγίζοντας τις απτές διεπαφές προκειμένου να ελέγξουν αν μπορούν να ακούσουν το σωστό μήνυμα στην αφίσα.

Η δράση ολοκληρώθηκε με την πρόσκληση που έστειλαν τα παιδιά στους γονείς τους, ώστε να επισκεφθούν το σχολείο για να τους παρουσιάσουν τις διαδραστικές τους αφίσες και να τους δώσουν τη δυνατότητα να αλληλεπιδράσουν με το κιτ εφευρέσεων Makey Makey.

Αποτελέσματα

Τα παιδιά μπόρεσαν να αποκτήσουν μια βαθύτερη κατανόηση της σημασίας των δέντρων και της φύσης για το περιβάλλον και να ευαισθητοποιηθούν απέναντι σε περιβαλλοντικά ζητήματα που τα αφορούν. Έμαθαν για τα οφέλη που προσφέρουν τα δέντρα και η φύση στο σύνολό τους, καθώς και για τους κινδύνους που αντιμετωπίζουν λόγω ανθρώπινων δραστηριοτήτων. Κατάφεραν να καλλιεργήσουν και να ενισχύσουν δεξιότητες επίλυσης προβλήματος, κριτικής σκέψης και δημιουργικότητας καθώς συμμετείχαν σε ποικίλες δραστηριότητες. Η συμμετοχή σε δραστηριότητες όπως η δημιουργία επιτραπέζιου παιχνιδιού και η παρουσίαση προσωπικών έργων ενίσχυσε την αυτοπεποίθηση των παιδιών ενώ οι δραστηριότητες που απαιτούσαν τη συνεργασία ανάμεσα στα παιδιά ενθάρρυναν την αλληλεπίδραση και την ανάπτυξη κοινωνικών δεξιοτήτων. Η χρήση της τεχνολογίας, όπως η εφαρμογή Pl@ntNet, το επιδαπέδιο ρομπότ bluebot  και το κιτ εφευρέσεων Makey Makey, έδωσαν την ευκαιρία  στα παιδιά να εξερευνήσουν τον κόσμο γύρω τους σε ένααυθεντικό και ελκυστικό πλαίσιο μάθησης. Μέσω αυτών των τεχνολογικών εργαλείων, τα παιδιά μπόρεσαν να μάθουν να αναγνωρίζουν φυτά και δέντρα, να διαμορφώνουν αλληλεπιδράσεις με το περιβάλλον τους και να αναπτύσσουν τις δεξιότητές τους στην τεχνολογία και την επιστήμη. 

Συνεργασίες

Το έργο εντάχθηκε στο πλαίσιο του Stem Discovery Campaign 2024 που διοργανώνεται από το Scientix - https://www.scientix.eu/campaigns/sdc/sdc24_activity?id=7026

Κατατέθηκε στη δράση Coding for Climate - https://www.climateactionproject.org/coding4climate/solution/6630c984098...

Συμμετέχουσες εκπαιδευτικοί

Μαρία Τσαπάρα και Κατερίνα Ρεντζέπη