Οι μαθητές του 11ου Γυμνασίου Ηρακλείου ερευνούν για την Κλιματική Αλλαγή
Συνεργασία με το δίκτυο Open Schools for Open Societies για την Κλιματική Αλλαγή
Σχολείο: 11ο Γυμνάσιο Ηρακλείου
Teacher: GINOUDI ATHINA, PATSAKIS IOANNIS
No of students participated: 15
Γνωστική περιοχή: Environmental Education, Geography and Earth Science
Η συνάντηση έγινε στο 2ο ΕΚΦΕ Ηρακλείου που στεγάζεται στον ίδιο χώρο με το σχολείο μας. Ξεκινήσαμε λοιπόν και κάναμε μία πρώτη συζήτηση για την κλιματική αλλαγή. Είχαμε ήδη αναφερθεί για αυτή στο μάθημα της Γεωγραφίας στην Α΄ τάξη. Προσπαθήσαμε να θυμηθούμε αυτά που μάθαμε. Για την κλιματική αλλαγή όμως ακούμε και στα ΜΜΕ, ιδίως τον τελευταίο καιρό που έχουμε ακραία καιρικά φαινόμενα στη χώρα μας. Οφείλονται λένε στην κλιματική αλλαγή... Όλοι οι μαθητές είπαμε την γνώμη μας: αναφερθήκαμε στην αύξηση του διοξειδίου του άνθρακα τα τελευταία χρόνια στην ατμόσφαιρα, λόγω της εκτεταμένης χρήσης των ορυκτών καυσίμων. Λόγω του φαινομένου του θερμοκηπίου αυξάνεται η θερμοκρασία της Γης και έτσι λιώνουν οι πάγοι και ανεβαίνει η στάθμη της θάλασσας. Η Κρήτη δηλ. θα σκεπαστεί από θάλασσα!!!
Προσπαθήσαμε να φανταστούμε και να αποτυπώσουμε τις ιδέες μας. Κάθε ομάδα έκανε ένα σχέδιο που δείχνει τις αιτίες και τα αποτελέσματα της κλιματικής αλλαγής με βάση αυτά που ήδη ξέραμε ή υποθέταμε. Ένας μαθητής από κάθε ομάδα ανέλαβε να παρουσιάσει το σχέδιο σε όλη την τάξη.
Στη συνέχεια κάναμε 5 πειράματα με τη βοήθεια των καθηγητών μας κ. Πατσάκη Γιάννη, κ. Γκινούδη Αθηνάς και της Υπεύθυνης του 2ου ΕΚΦΕ Ηρακλείου, κ. Δερμιτζάκη Ειρήνης και προσπαθήσαμε να συσχετίσουμε τα αποτελέσματα με την κλιματική αλλαγή.
Στο 1ο πείραμα προσομοιώσαμε την ατμόσφαιρα της Γης μηχανικά με μία μεμβράνη. Μετρήσαμε και είδαμε τη θερμοκρασία να ανεβαίνει μέχρι και 10 βαθμούς!
Στο 2ο πείραμα κάναμε παραγωγή διοξειδίου του άνθρακα σε μία φιάλη και διαπιστώσαμε όταν αν τη φωτίσουμε με υπέρυθρη ακτινοβολία, η θερμοκρασία αυξάνεται περισσότερο απ 'ότι σε φιάλη χωρίς διοξείδιο του άνθρακα. Διαπιστώσαμε έτσι ότι το διοξείδιο του άνθρακα είναι θερμοκηπιακό αέριο.
Στο 3ο πείραμα μας ζητήθηκε να προβλέψουμε τι συμβαίνει με τη στάθμη των ωκεανών αν λιώσουν οι πάγοι της στεριάς και της θάλασσας. Έπειτα, προσομοιώσαμε το λιώσιμο των ηπειρωτικών πάγων και των θαλασσίων παγόβουνων. Διαπιστώσαμε ότι η στάθμη των ωκεανών ανεβαίνει μόνο όταν λιώσουν οι ηπειρωτικοί πάγοι.
Στο 4ο πείραμα διαπιστώσαμε ότι όταν αναμείξουμε ζεστό με κρύο νερό, το κρύο καταβυθίζεται λόγω υψηλότερης πυκνότητας ενώ το ζεστό επιπλέει. Άρα το ζεστό νερό στον Ισημερινό της Γης παραμένει στην επιφάνεια και ταξιδεύει έτσι προς τους πόλους, μέχρι να κρυώσει αρκετά και να αρχίζει να καταβυθίζεται. Στη συνέχεια του πειράματος διερευνήσαμε τι συμβαίνει με την πυκνότητα του νερού όταν αλλάζει η αλατότητα, η περιεκτικότητα δηλ. του νερού σε χλωριούχο νάτριο. Τι θα συμβεί αν οι πολικοί πάγοι, που είναι φτιαγμένοι από γλυκό νερό λιώσουν και το νερό τους διοχετευτεί στον ωκεανό (αλμυρό νερό); Μέσα από το πείραμα προσομοιώσαμε επίσης τα ωκεάνεια ρεύματα και διαπιστώσαμε ότι τόσο στην περίπτωση που το γλυκό νερό από το λιώσιμο των πάγων δεν αναμιγνύεται με το αλμυρό νερό του ωκεανού αλλά επιπλέει, όσο και στην περίπτωση μετά την ανάμιξη των νερών, από την οποία προκύπτει αλμυρό νερό μικρότερης πυκνότητας, οι συνέπειες για την πορεία του θαλάσσιου ρεύματος είναι μη προβλέψιμες στους ωκεανούς.
Στο 5ο πείραμα τέλος μας ζητήθηκε να προβλέψουμε τι θα συμβεί με το pH των ωκεανών αν περισσότερο διοξείδιο του άνθρακα από την ατμόσφαιρα διαλυθεί στο νερό. Μετά το εντυπωσιακό πείραμα που κάναμε φυσώντας σε νερό με δείκτη "μπλε της βρωμοθυμόλης", διαπιστώσαμε ότι καθώς η θάλασσα απορροφά CO2 από την ατμόσφαιρα, γίνεται πιο όξινη με αποτέλεσμα την πτώση του pH λόγω παραγωγής ανθρακικού οξέος. Το γεγονός αυτό δυσκολεύει τη ζωή των οργανισμών που έχουν σκελετό από ανθρακικό ασβέστιο (CaCO3), όπως για παράδειγμα τα κοράλια.
Μετά την ολοκλήρωση των πειραμάτων συζητήσαμε τα αποτελέσματα στην τάξη και αναθεωρήσαμε πολλά από αυτά που πιστεύαμε για την κλιματική αλλαγή!!! Δεν είναι μόνο η στάθμη της θάλασσας που ανεβαίνει, είναι και η διαταραχή των ωκεάνειων ρευμάτων που είναι καθοριστικά για το παγκόσμιο κλίμα, είναι και η οξίνιση των ωκεανών με σοβαρές συνέπειες για τα θαλάσσια οικοσυστήματα, είναι και πολλά άλλα που έχουμε ακόμα να διερευνήσουμε και να μάθουμε!!! Μήπως ήρθε η ώρα να αναλάβουμε δράση;;;